Pozostałość średniowiecznej osady o charakterze obronnym, która istniała od XII w.  do 1400 roku, kiedy to grodzisko zostało zniszczone przez pożar. Badania archeologiczne wykazały, że mieszkali tu rolnicy i rzemieślnicy – hutnicy rudy

darniowej, kowale, cieśle, prządki. Osada położona była przy trakcie handlowym z Krakowa na Morawy (szlak solny) i  pełniła rolę warowni.

Kościół św. Stanisława znajduje się w dzielnicy Stare Bielsko, przy ul. św. Stanisława. Został zbudowany w stylu gotyckim w drugiej połowie XIV wieku (prawdopodobnie na miejscu jeszcze starszego) i jest najstarszą budowlą sakralną miasta.

W ścianie kościoła znajduje się kamień z wyrytą datą roku 1135. Według tablicy pamiątkowej znajdującej się przed wejściem, pod obecnym ołtarzem kościoła mają znajdować się resztki korzeni dębu, miejsca dawnego kultu pogańskiego

Obecny, murowany kościół wzniesiony został w stylu gotyckim w drugiej połowie XIV wieku. Jego fundatorem był piastowski książę cieszyński Przemysław I Noszak

W pierwszej połowie XV wieku do nawy po stronie zachodniej dobudowano wieżę, a w 1555 r. świątynia uzyskała renesansową polichromię i nowy dzwon.

W 1560 r. w związku z uznaniem luteranizmu za oficjalne wyznanie księstwa cieszyńskiego  kościół w Starym Bielsku przeszedł w ręce ewangelików. Do katolików świątynia powróciła w 1654 r., w okresie kontrreformacji. Wówczas została odnowiona i ozdobiona ludowo–barokową polichromią o tematyce pasyjnej.

Z okazji jubileuszu 700-lecia założenia parafii w latach 1830-1833  przeprowadzono generalny remont świątyni. Nadbudowano wieżę o jedną kondygnację i zamieniono kopułę na spiczasty hełm. Zamurowano wejście do wieży od południa i wzniesiono przybudówkę ze schodami na chór muzyczny. W 1893 r. nałożono obecny mały hełm z iglicą.

Zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski w Bielsku-Białej, znajdujący się w dzielnicy Stare Bielsko, przy ul. Jana III Sobieskiego. Jest kościołem parafialnym (parafia Jana Chrzciciela) i należy do diecezji cieszyńskiej. Kościół ufundowała powstała w 1814 parafia ewangelicka w Starym Bielsku. Kamień węgielny poświęcił 12 maja 1818 ks. superintendent Johann Georg Schmitz. Świątynia została zbudowana w latach 1818-1827, w południowo-zachodniej części XI-wiecznego grodziska w Starym Bielsku, przez mistrza budowlanego Jerzego Biowskiego z Bielska w stylu klasycystycznym. W 1848 r. pozwolono ewangelikom budować wieże kościelne, dzięki czemu przystąpiono do przebudowy kościoła – podwyższono świątynię o jedno piętro i dobudowano wieżę nakrytą baniastym hełmem, którą poświęcono w 1852 r. Kościół jest budowlą trójnawową, z licznymi oknami na trzech kondygnacjach. Nawy boczne wypełnione są na trzech piętrach przez drewniane empory (trzecie są ślepe), typowe dla świątyń protestanckich. Klasycystyczne wyposażenie pochodzi w dużej mierze z 1827 r. W jego skład wchodzą:

- niski ołtarz kamienny z czterema marmurowymi kolumnami i rzeźbami czterech Ewangelistów, z nadbudowaną drewnianą amboną u góry i rzeźbą Chrystusa na baldachimie

- późnobarokowa chrzcielnica

- organy

- cztery kryształowe żyrandole fundacji cechów rzemieślniczych

Zabytkowy, drewniany dom położony jest przy ul. Sobieskiego. Stanowi unikatowy przykład XVIII-wiecznej architektury rzemieślniczej, która uległa zagładzie podczas pożarów miasta w 1808 i 1836 r. Budynek składał się z części mieszkalnej i warsztatu włókienniczego. Obecnie jest oddziałem Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej.

Wzdłuż obecnej ulicy Jana III Sobieskiego przebiegał od średniowiecza trakt handlowy zwany „szlakiem solnym”. Szlakiem tym, w kierunku Czech i Moraw już w XIII wieku podążały karawany kupieckie, przewożące w celach handlowych sól, wydobywaną w kopalniach w Wieliczce i Bochni. Wzdłuż szlaku lokowano w tamtych czasach wiele miast m.in. Zator, Kęty, Skoczów. Bielski odcinek szlaku przebiegał od brodu na rzece Białej znajdującego się w miejscu dzisiejszego mostu na ulicy ks. Stanisława Stojałowskiego, przez dolną bramę miejską pod zamkiem i dalej obecną ulicą Wzgórze przez Stary Rynek, ulicami Celną i Sobieskiego w kierunku grodziska w Starym Bielsku. Trakt solny nabrał ogromnego znaczenie w czasach Kazimierza Wielkiego, a w związku z ustaleniem w 1315 roku na rzece Białej granicy pomiędzy księstwem oświęcimskim a cieszyńskich, a w 1457 roku granicy państwowej między Królestwem Polskim a Czeskim, Bielsko stało się ważnym punktem granicznym szlaku. W związku z dużą ilością transportów soli, w XVII wieku skład soli z bielskiego Rynku przeniesiono na ulicę nazwaną Solną. Zgodnie z obowiązującym wówczas „prawem składu” kupcy, którzy przejeżdżali przez miasto, mieli obowiązek zatrzymania się w nim na pewien okres i wystawienia na sprzedaż przewożonych towarów. Prawo składu stosowane było od XIII do XVIII wieku. Pod koniec XVIII wieku wędrujący szlakiem kupcy często zatrzymywali się w zajeździe, który mieścił się w budynku przy obecnej ulicy Jana III Sobieskiego 63. W XIX wieku ranga „szlaku solnego” zaczęła powoli słabnąć. Związane to było z uruchomieniem traktu cesarskiego, zwanego często szosą cesarską, łączącego Wiedeń ze Lwowem, którego fragment przebiegał przez Bielsko i Białą m.in. wzdłuż obecnej ulicy Cieszyńskiej.

Kościół został zbudowany w latach 1604–1608 w stylu późnogotyckim przez mistrza murarskiego Szymona Georga. Był pierwszą zupełnie nową świątynią protestancką w Bielsku. Powstał dla upamiętnienia ofiar epidemii dżumy, która w 1599 zdziesiątkowała ludność miasta. W okresie kontrreformacji był ostatnim protestanckim kościołem w Bielsku. Katolicy przejęli go w 1654. Otaczający go cmentarz wspólnie użytkowali katolicy i protestanci.

W 1659 kościół spłonął, odbudowano go dopiero w roku 1775. Po kolejnym pożarze w 1808 r.  pełnił funkcję magazynu soli. Podczas przebudowy w latach 1826–1831 budynek zyskał nawę boczną i wieżę. W 1883, po kolejnej przebudowie, stał się kościołem szkolnym. W 1896 otaczający kościół cmentarz został zamknięty i zamieniony na plac kościelny oraz ogród.

W 1928 podczas kolejnej sześcioletniej przebudowy kościoła wydłużono nawę główną w kierunku zachodnim, dodano portal i boczną  galerię. W 1934 przesunięto także wieżę ze środka na koniec kościoła i dobudowano nawę boczną.

Od 1928 r. zaczął pełnić funkcję kościoła garnizonowego.

W 1958 r. kiedy powołano do istnienia parafię Trójcy Przenajświętszej, kościół św. Trójcy stał się kościołem parafialnym.

Średniowieczna Górna Brama była usytuowana w miejscu znajdującym się dziś u zbiegu ulic Piwowarskiej, Św. Trójcy, Waryńskiego i Sobieskiego. Powstała już w XIV wieku w obrębie miejskich murów obronnych. Wjeżdżano nią do miasta od zachodniej strony. Miała kształt prostokąta i wysunięta była w fosę. Do dziś zachowały się tylko jej fundamenty. Jedyne znane przedstawienie bramy występuje na panoramie Samuela Johanny'ego z 1801.

Najstarsza i największa zabytkowa budowla stojącą na terenie historycznego miasta Bielska. Według legendy w jego miejscu miał znajdować się niegdyś gródek rozbójników napadających na podróżujących tamtędy kupców. W XIII w Książę opolski Kazimierz podobno wytępił zbójców i wystawił w tym miejscu  zameczek myśliwski, który z czasem rozbudowano do okazałego zamku, przy którym rozwinęło się miasto Bielsko.

Najstarsze części budowli pochodzą z XIV wieku. Przez kolejne stulecia zamek był stopniowo rozbudowywany i przekształcany. Był włączony w system fortyfikacji Bielska i stanowił najsilniejszy element jego obwarowań. Przez stulecia pełnił rolę śląskiej warowni granicznej. Strzegł granicy księstw dzielnicowych cieszyńskiego i oświęcimskiego, od połowy XV wieku granicy państwowej czesko-polskiej, a od 1526 roku austriacko-polskiej. Od końca XVI wieku jego rola obronna malała i zamek przekształcał się coraz bardziej w rezydencję szlachecką. Współczesny wygląd budowli pochodzi z czasów ostatniej wielkiej przebudowy z drugiej połowy XIX wieku. W latach 1899-1973 w miejscu widocznego obecnie od strony wschodniej ceglanego muru oporowego stał ciąg tzw. bazarów, tworzących efektowną podbudowę architektoniczną dla bryły zamku. Niestety, bazary wyburzono w związku z poszerzaniem ulicy Zamkowej.

Zamek wzniesiony przez władających Księstwem Cieszyńskim Piastów przez ponad dwa stulecia służył jako jedna z ich siedzib. Od 1572 roku był centrum administracyjno-gospodarczym samodzielnego bielskiego państwa stanowego, którym władali przedstawiciele szlacheckich rodzin Promnitz, Schaffgotsch, Sunnegh, Solms i Haugwitz. W 1752 roku państwo stanowe podniesione zostało do rzędu księstw i przeszło w ręce familii Sułkowskich. Księstwo Bielskie istniało do 1849 roku, kiedy to jego tereny weszły w skład bielskiego starostwa powiatowego. Sam zamek oraz liczne dobra w okolicy miasta pozostawały w posiadaniu Sułkowskich do 1945 roku. Po II wojnie światowej zamek przejęty został przez Państwo i służył jako siedziba licznych instytucji kulturalnych, w tym Muzeum. Od 1983 roku mieści się w nim Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej.

Bazary Zamkowe (zwane też Wysokim Trotuarem i Podzamczem) to zespół budynków istniejący w latach 1899–1974 w Bielsku-Białej przy ul. Zamkowej i pl. Bolesława Chrobrego, bezpośrednio przylegające do zamku książąt Sułkowskich od strony wschodniej i północnej.

Bazary Zamkowe zbudowano w latach 1898–1899, rozbierając jednocześnie istniejącą od 1521 r. zewnętrzną linię obwarowań miejskich, która otaczała zamek od wschodu i północy. Pełniły funkcję (pierwszego w mieście) pasażu handlowego. Na piętrze kamienic przy pl. Chrobrego znajdowały się mieszkania.

Bazary Zamkowe wyburzono w 1974 r. podczas poszerzania ul. Zamkowej, która miała stać się częścią przelotowej drogi do Szczyrku.

Katedra diecezji bielsko-żywieckiej, a także jeden z największych kościołów w Bielsku-Białej. Położona jest na Starym Mieście, przy pl. św. Mikołaja. Pełni również funkcję kościoła parafialnego. Katedra powstała w latach 1443–1447, jednak obecny kształt uzyskała dopiero w 1912 roku. Na skutek licznych przebudów posiada elementy większości stylów architektonicznych – od gotyku po modernizm.

Współczesny wygląd katedra uzyskała dzięki przebudowie, której dokonano w latach 1909–1910 według projektu Leopolda Bauera.

Główny plac Starego Miasta w Bielsku, położony w centralnej części tzw. Wzgórza Miejskiego, na którym rozlokowało się średniowieczne miasto Bielsko. Jego kształt nie zmienił się od czasów lokacji miasta w XII wieku, zabudowa zaś pochodzi głównie z XVII-XVIII wieku. Odbywały się tu jarmarki i cotygodniowe targi. W obrębie rynku usytuowane były ratusz, pręgierz oraz urządzenia handlowe – m.in. waga miejska. Na budynku nr 23 odsłonięto w 2012 r. tablicę upamiętniającą księcia Mieszka I cieszyńskiego, założyciela miasta.

W centralnej części Rynku znajduje się fontanna z rzeźbą rzymskiego boga mórz Neptuna. Wybiega z niej sztuczny kanał o długości 15 m, przy zakończeniu którego umieszczono podświetlaną makietę całego placu.

Na placu znajduje się kopia XIX-wiecznego pomnika św. Jana Nepomucena (oryginał umieszczono w latach 30. XX wieku w katedrze św. Mikołaja) oraz dwie, przykryte szkłem pancernym, ekspozycje archeologiczne: fundamenty XVII-wiecznej wagi miejskiej oraz kamienna studnia z tego samego okresu. Są to relikty dawnej zabudowy Rynku odnalezione w czasie prac archeologicznych w latach 90. XX wieku.

Wytyczona w latach 80. XVIII w. jako fragment traktu cesarskiego (zwanego też szosą cesarską), łączącego Wiedeń ze Lwowem. W parterowych i piętrowych domach z przełomu XVIII i XIX w. znajdowały się liczne warsztaty sukienników. Ulica Cieszyńska to zachodni odcinek „Traktu Cesarski”, biegnie niemal równolegle do wcześniejszego „Szlaku Solnego”. Powstał w drugiej połowie XVIII w. jako droga bita dla połączenia stołecznego Wiednia z Galicją, nową jednostką administracyjną przyłączoną do Austrii po rozbiorze Polski. Droga wiodła aż do Lwowa poprzez Kraków. Odcinkowi wiodącemu przez Bielsko od strony Aleksandrowic po Rynek nadano nazwę Ulicy Cesarskiej (Kaiserstrasse) dla uczczenia przejazdu nią w 1880 roku cesarza Franciszka Józefa I.

Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej powstało w 1947 roku przy redakcji „Trybuny Robotniczej” jako Eksperymentalne Studio Filmów Rysunkowych. Zdzisław Lachur, Władysław Nehrebecki i pozostali założyciele studia początkowo produkowali filmy animowane dla dorosłych. Złote czasy bielskiego studia rozpoczęły się z nadejściem ery telewizji. W 1963 roku widzowie mogą obejrzeć pierwsze odcinki „Bolka i Lolka”. Do roku 1986 powstało ponad 200 filmów z udziałem tych sympatycznych bohaterów. W 1967 roku po raz pierwszy pojawił się na ekranie Reksio. Przez 23 lata wyprodukowano 65 odcinków. W 1977 roku na ekrany kin wszedł pierwszy polski, pełnometrażowy film animowany  „Wielka podróż Bolka i Lolka”. Do dziś w Bielsku-Białej zrealizowano ponad 1000 filmów. Prawie wszystkie zostały wykonane w technice animacji poklatkowej.

zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski znajdujący się w Bielsku-Białej, na placu Marcina Lutra, w centralnej części Bielskiego Syjonu. Jest kościołem parafialnym Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Zbawiciela w Bielsku-Białej, a także kościołem biskupim diecezji cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Nie nosi tytułu katedry, którego pragmatyka służbowa kościoła ewangelicko-augsburskiego nie przewiduje. Świątynia powstała w latach 1782-1790, a jej obecny, neogotycki, kształt pochodzi z czasów przebudowy w latach 1881-1882. Kościół Zbawiciela w Bielsku-Białej reprezentuje styl neogotycki. Od strony zachodniej wznosi się wysoka wieża z ośmiobocznym hełmem i półokrągłymi wieżyczkami po bokach. Kościół posiada dwa portale: główny od strony zachodniej zbudowany w latach 1849-1852 i boczny od strony południowej, zbudowany w latach 1782-1790. Świątynia jest trójnawowa.

Pomnik Marcina Lutra stoi na placu Marcina Lutra. Znajduje się w centrum tak zwanego Bielskiego Syjonu, w sąsiedztwie ewangelickiego Kościoła Zbawiciela. Jest to obecnie jedyny w Polsce pomnik Marcina Lutra. 2,5-metrowa, ważąca 690 kilogramów postać reformatora została wykonana przez wiedeńskiego rzeźbiarza Franza Vogla

Neobarokowo-secesyjny budynek przy ulicy Mostowej w Bielsku, wzniesiony w 1904 roku dla Hermana Schneidera, współwłaściciela Spółki Akcyjnej Przemysłu Jutowego „Unia"  To jedna z piękniejszych budowli powstałych na przełomie XIX i XX wieku między ulicami Sienkiewicza i Piastowską.

Neorenesansowy budynek przy ulicy Mickiewicza wystawiony w 1883 roku przez Karola Korna dla przemysłowca, finansisty i filantropa Teodora Sixta, jednego w najbogatszych mieszkańców Bielska drugiej połowy XIX w. W testamencie willa została przekazana przez właściciela miastu. Budynek nawiązuje architekturą do znanych projektów austriackiego architekta Karola Hasenauera. Od wschodu fasada budynku posiada trójarkadową loggię, która na parterze jest murowana, z kolei na piętrze jest wykonana z żeliwnych odlewów. Willa posiada piękną ażurową balustradę oraz narożne ryzality, ma stromy i spadzisty dach.

Willa bielskiego fabrykanta i przemysłowca Karla Wolfa wybudowana w 1920 roku przy ulicy Lompy. Projekt budynku wykonali miejscowi architekci – bracia Fryderyk i Karol Schulz. Budowla wzniesiona całkowicie z kamienia reprezentuje tzw. styl zamkowy i nawiązuje formą do szkockiego zameczku. Jest jedyną w swoim rodzaju w całym mieście. „Zameczek” otacza kamienny mur.

Zbudowana w 1903 roku dla kupca Jana Prohaski willa jest usytuowana przy ulicy Słonecznej.  Zaprojektowała ją spółka z Ostarwy E. Vojtek i K. Rossmann. W czasie wojny budynek został częściowo wypalony, przez kilkadziesiąt powojennych lat remontowany doraźnie.

Dom Kałuży przy ulicy Orkana to budynek z XVIII w. – jedyna zachowana kamienica barokowa w Bielsku.  Posiada dekoracyjną, późnobarokową elewację zwieńczoną trójkątnym szczytem, arkady, pilastry oraz bogate obramowanie okien. Nazwa kamienicy pochodzi od nazwiska właściciela, znanego XIX w. introligatora.

Plac Bolesława Chrobrego to jedno z najbardziej reprezentacyjnych miejsc Bielska-Białej. Z jednej strony ograniczony ulicą 3 Maja, z drugiej ulicą Wzgórze, jest zabudowany kamienicami w różnych stylach architektonicznych. Powstał w połowie XIX wieku. Wówczas przez jego środek przepływał potok Niper, który później został skanalizowany i dziś płynie pod centrum miasta. Pierwotnie plac był nazywany Smolnym (Pechringiem). Z czasem powstawały tu kamienice, wille fabrykanckie i gmachy użyteczności publicznej. W 1880 r. przemianowano go na Plac Garncarski (Töpferplatz). Po zbudowaniu nowego dworca kolejowego wytyczono do niego ze Śródmieścia reprezentacyjną aleję (Franz-Josef-Straße), dzisiejszą ulicę 3 Maja. Pod koniec XIX wieku plac stał się ważnym punktem dla komunikacji miejskiej. Znajdował się na trasie utworzonej w 1895 r. linii tramwajowej. W centralnej części placu powstały postoje dorożek, omnibusów, a w późniejszym okresie także taksówek. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w. plac przebudowano i zyskał on wygląd podobny do dzisiejszego. Obecna płyta pl. Chrobrego (z fontanną jako centralnym punktem i szerokimi schodami) powstała w 2003 r.

Teatr Polski w Bielsku-Białej – założony w 1890 teatr dramatyczny, znajdujący się w Bielsku-Białej przy ul. 1 Maja. Gmach Teatru Polskiego został wzniesiony w latach 1889–1890 według projektu wiedeńskiego architekta Emila von Förstera w stylu eklektycznym z przewagą neoklasycyzmu i neobaroku. Na fasadzie architekt wykorzystał motyw rzymskiego łuku triumfalnego. Ozdobił ją również posągami Apolla oraz muz: Melpomeny i Talii. Zgodnie z założeniem Förstera teatr miał przypominć Operę Wiedeńską i Teatr Narodowy w Budapeszcie. Do dziś zachowała się kurtyna z 1890 przedstawiająca Taniec Nimf. W latach 1904–1905 budynek przebudowano według projektu biura projektowego Fellner & Helmer w Wiedniu.

Początki teatru w Bielsku-Białej sięgają drugiej połowy XIX . W 1887 powołano Komitet Budowy Teatru, który 1 stycznia 1888 zaapelował do mieszkańców Bielska, Białej i Lipnika o udział w dobrowolnej zbiórce pieniędzy na ten cel. Uczestniczyli w niej zarówno bogaci fabrykanci, jak i zwykli obywatele. W obecnym gmachu Teatr Miejski w Bielsku rozpoczął działalność 30 września 1890.  Początkowo w teatrze działała wyłącznie zawodowa scena niemiecka. Dopiero w 1921 polscy działacze założyli Towarzystwo Teatru Polskiego, które amatorsko przygotowywało własne spektakle oraz prezentowało polskie przedstawienia z innych miast. W 1934 TTP uzyskało dostęp do sceny Teatru Miejskiego i odtąd trzy dni w tygodniu przeznaczone były na polskie przedstawienia, a w 1938 otrzymało pozwolenie na prowadzenie „stałego przedsiębiorstwa teatralnego dramatycznego i operetkowego w gmachu Teatru Miejskiego w Bielsku”. Plany stworzenia w Bielsku polskiego teatru pokrzyżowała II wojna światowa.

Okazały dwuskrzydłowy, neobarokowy gmach dawnej Poczty Głównej wzniesiono w latach 1897-1898, najprawdopodobniej według projektu znanego bielskiego architekta Karola Korna. Budynek przejął rolę poczty mieszczącej się od XVIII w. na Starym Rynku, pod którą podjeżdżały dyliżanse, kursujące na regularnej linii Wiedeń Lwów. Centralna część fasady ma kształt wieży zwieńczonej kopułą. Na jej czoło wysuwa się zegar. Po jego obu stronach umieszczono dwie ponad dwumetrowe rzeźby - Jowisza z orłem i Merkurego z laską wężową, uosabiające pocztę i komunikację.

Budynek został zaprojektowany wybudowany w 1893 roku przez bielskiego architekta Karola Korna. Hotel to neorenesansowy, czteropiętrowy budynek z mansardowym dachem. Jego fasada zdobiona jest motywami mitologicznymi i ornamentami roślinnymi. Pierwotnie nazywał się Kaiserhof (Hotel Carski ).  W początkach XX w. do dyspozycji gości było 50 pokoi i salonów, restauracja, kawiarnia, letnia weranda oraz pierwsza w Bielsku sala kinowa (otwarta w 1896 r.).
W 1922 roku zmieniono nazwę hotelu na Prezydent na cześć pierwszego prezydenta RP – Gabriela Narutowicza. Ciekawostką hotelu jest fundament sięgający 12 m w głąb.
Od 1938 r. budynek pełnił różne funkcje – banku, szpitala i domu kultury. Ponowne otwarcie Hotelu Prezydent nastąpiło w 1962 r.

Tunel powstał metodą drążenia w latach 1876-1877. Do jego budowy użyto kamienia. Inwestycję sfinansował arcyksiążę Albrecht Fryderyk Habsburg. Tunel jest częścią linii kolejowej z Bielska-Białej do Żywca. Długość tunelu - 268 m, wysokość - 6 m. Strop tunelu znajduje się 1,5 m pod powierzchnią gruntu. Wewnątrz biegnie generalnie jeden tor, tylko w odcinku północnym na niewielkiej długości biegnie drugi. Tunel biegnie pod ul. 3 Maja oraz ul. Zamkową. Północny wlot do tunelu znajduje się w okolicy hotelu Prezydent, a południowy w okolicy Teatru Polskiego, pod ul. Bohaterów Warszawy.

Nieistniejąca już synagoga była usytuowana między dzisiejszymi ulicami Adama Mickiewicza
i 3 Maja. Została zbudowana w latach 1879-1881 według projektu Ludwika Schöne i Karola Korna w stylu neomauretańskim z akcentami neoromańskimi. Była kopią powstałej rok wcześniej synagogi w węgierskim Szombathely autorstwa Ludwika Schöne. Wykonawcą budowlanym była firma inżyniera Rosta z Białej.

Synagoga stanowiła charakterystyczny akcent architektoniczny miasta. Posiadała attykę, liczne smukłe kamienne wieżyczki z kopułami, neoromańskie okna oraz dwie ośmioboczne wieże z hełmami.

Podczas II wojny światowej synagoga została doszczętnie zniszczona. Zachowały się jedynie fundamenty i część piwniczna budynku. W latach 60. XX wieku zbudowano w jej miejscu modernistyczny gmach, w którym obecnie mieści się Galeria Bielska BWA.

Budynek powstał w 1860 r. w związku z przyłączeniem miasta do Kolei Północnej Cesarza Ferdynanda, jednej z najstarszych linii kolejowych w Europie. Początkowo znajdował się przy stacji końcowej linii Dziedzice - Bielsko. W latach 1876 - 1878 linię przedłużono do Żywca, budując tunel w centrum miasta i wiadukt na obecnej ulicy Wałowej. Dynamiczny rozwój miasta oraz utworzenie węzła kolejowego z nowymi połączeniami spowodowały, że dworzec okazał się niewystarczający do obsługi ówczesnego taboru kolejowego. W 1890 roku został zastąpiony przez oddalony o kilkaset metrów nowy budynek dworcowy.

Bielski dworzec kolejowy został zbudowany w latach 1889-1890 przez firmę architekta Karola Korna według projektu architekta Karola Schulza. Projekt nawiązywał do architektury dworców powstałej w 1888 roku Kolei Miast Śląskich i Galicyjskich łączącej Morawy, Śląsk Cieszyński i Galicję, której to linii dworzec w Bielsku stał się częścią. We wnętrzu oczekiwanie na podróż miały uprzyjemniać stylizowane na antyczne polichromie w stylu pompejańskim wykonane przez wiedeńskich artystów.

Trzypiętrowa, neobarokowa kamienica nad rzeką Białą została zbudowana w 1893 r. dla ówczesnego radcy cesarskiego Wiktora Burdy według projektu Karola Korna.

Rzeka Biała przez wiele wieków była rzeką graniczną – etniczną, diecezjalną i państwową, Od 1316 roku stanowiła granicę początkowo między śląskimi księstwami: cieszyńskim (od 1572 r. wyodrębnionym z niego państwem bielskim) i oświęcimskim, potem po inkorporacji tego ostatniego do Korony w 1456 – między Królestwem Polskim a ziemiami korony czeskiej. W czasie rozbiorów od 1772 roku rozdzielała prowincje imperium Habsburgów: Galicję i Śląsk Austriacki. Stanowiła rzekę graniczną pomiędzy miastami Białą a Bielskiem do połączenia tych miast w jeden organizm w XX wieku. Po II wojnie światowej do końca 1950 roku była granicą między województwem krakowskim a katowickim.

Prawy dopływ Wisły.  Przez wiele wieków Biała była i jest rzeką graniczną, rozdzielającą historyczne tereny Śląska i Małopolski. Początkowo stanowiła granicę pomiędzy dawnymi diecezjami: wrocławską i krakowską. Od 1316 roku granica początkowo między śląskimi księstwami: cieszyńskim (od 1572 r. wyodrębnionym z niego państwem bielskim) i oświęcimskim, potem po inkorporacji tego ostatniego do Korony w 1456 – między Królestwem Polskim a ziemiami korony czeskiej. W czasie rozbiorów od 1772 roku rozdzielała prowincje imperium Habsburgów: Galicję i Śląsk Austriacki. Po II wojnie światowej do 1950 roku granica między województwem śląskim i krakowskim.

Dzisiejszy plac Wojska Polskiego w Bielsku-Białej to jeden z dwóch rynków dawnej Białej Krakowskiej. Plac, wytyczony w czasach nadawania Białej w 1723 r. praw miejskich, posiada kształt zbliżony do prostokąta o wymiarach 100 na 80 m. Ma interesującą zabudowę, która w dzisiejszym kształcie pochodzi głównie z XIX oraz z przełomu XIX i XX w. Plac ogranicza od południa ul. 11 Listopada, stanowiąca strefę pieszą i główny deptak miejski.

W XVIII wieku Biała znajdowała się na południowo-zachodnich krańcach Rzeczypospolitej. Przyciągała ewangelików, którzy na sąsiednim Śląsku Cieszyńskim nie mieli swobody wyznawania swojej wiary i stawiania własnych świątyń. Kiedy po układach rozbiorowych z 1772 roku i po patencie tolerancyjnym z 1781 pojawiła się możliwość budowy kościoła – szybko szansę wykorzystali. W latach 1792-1798 powstała elegancka, klasycystyczna budowla, która do dziś jest ozdobą Bielska-Białej. W XIX wieku wnętrze kościoła ozdobiono również w stylu klasycystycznym. Ołtarz w 1835 roku wykonał krakowski rzeźbiarz Joachim Kornecki. Uwagę przykuwają wykonane z drewna, naturalnej wielkości postacie czterech ewangelistów. W centrum umieszczono obraz „Jezus w Ogrojcu”. Z ołtarzem doskonale komponuje się chrzcielnica z 1817 roku oraz ambona w kształcie łodzi, z roku 1833. W połowie stulecia zainstalowano organy, wykonane w opawskiej firmie Karola Kuttlera.

Kamienica „Pod Żabami” to secesyjna narożna kamienica z wieżyczką położona na rogu pl. Wojska Polskiego i ul. Targowej. Powstała w 1903 r. według projektu bialskiego architekta Emanuela Rosta juniora.  Wyróżnia ją kolorowa, secesyjna fasada pełna dziwnych kształtów i ozdób. Nazwa kamienicy pochodzi od dwóch ubranych żab, które zdobią boczną elewację. W kamienicy tej mieściła się niegdyś winiarnia Rudolfa Nahowskiego.

Ratusz w Bielsku-Białej to neorenesansowy, zabytkowy budynek położony przy Placu Ratuszowym w Bielsku-Białej, w dzielnicy Biała Krakowska. Zbudowano go w latach 1895–1897 według projektu Emanuela Rosta juniora. Pierwotnie mieścił magistrat miasta Białej, Komunalną Kasę Oszczędności oraz kilkanaście innych instytucji oraz mieszkania urzędników. Od 1951 jest siedzibą Prezydenta Miasta, Rady Miejskiej oraz części wydziałów Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej.

Neobarokowo–klastcystycznyczteropiętrowy gmach pełniący funkcję biurowca i pasażu handlowego, położony przy Placu Wolności w Bielsku-Białej, w centrum historycznej Białej Krakowskiej.

Powstał w 1905 wg projektu Alexandra Neumanna w miejscu dawnego zajazdu z czasów wytyczania traktu cesarskiego (koniec XVIII wieku) i początkowo nosił nazwę Pod Czarnym Orłem, nawiązując do dwugłowego czarnego orła Habsburgów, choć orzeł wieńczący fasadę budynku jest jednogłowy. Budowę sfinansował bialski fabrykant, właściciel fabryki wódek i likierów – Jakub Gross.

Fasada budynku pokryta jest ozdobami neobarokowymi w postaci jońskich pilastrów, medalionów z orłami, lwich pysków i wazonów, a szczyt zdobi stylizowany orzeł i para puttów. Wewnątrz zachowany jest secesyjny wystrój westybulu i klatki schodowej z windą oraz na I piętrze Sala Redutowa o powierzchni 709 m² w stylu neorenesansowym z pięknymi plafonami na suficie, żeliwnymi arkadami i balkonami oraz dekoracją sztukatorską.

Hotel cieszył się sławą, zatrzymywały się w nim znane osoby, m.in. ostatni cesarz Austrii Karol I Habsburg z małżonką Zytą Burbon-Parmeńską oraz Józef Piłsudski jako dowódca I Brygady Legionów Polskich. Hotel był centrum życia kulturalnego i towarzyskiego Białej. Tu odbywały się pokazy bialskiego Sokoła i walk zapaśniczych oraz polskie imprezy narodowe. Organizowano także występy teatralne oraz bale Ligi Morskiej i Kolonialnej. W 1938 w restauracji Hotelu Pod Orłem bialscy taksówkarze schwytali śląskiego bandytę Nikifora Maruszeczko.

W latach 90. XX wieku hotel stracił swą dawną funkcję i stał się biurowcem oraz ekskluzywnym pasażem handlowym Pod Orłem.

jest to jedna z najstarszych ulic prawobrzeżnej części śródmieścia, czyli dawnego miasta Biała Krakowska. Istniała już w XVI/XVII wieku, na długo przed nadaniem Białej praw miejskich. Zwana była wtedy Drogą Krakowską i biegła równolegle do rzeki Niwki, niewielkiego dopływu Białej, wypływającego ze stoków Gaików w dzisiejszej dzielnicy Bielska-Białej - Lipniku. W latach 80-tych XVIII w., po wytyczeniu równoległej ul. 11 Listopada (będącej częścią traktu cesarskiego) spadło jej znaczenie. Zwana w XIX w. Augasse (a potem Nad Niwką) była bulwarem składającym się z dwóch chodników po obu brzegach rzeki, a jej zabudowę stanowiły wiejskie, często drewniane chałupy jakie do dziś możemy zobaczyć w małopolskich wioskach. Pod koniec XIX w. była jednym z najmniej chlubnych miejsc miasta - wiejskie domki 100/200 m od eleganckiego gmachu ratusza czy wielkomiejskich kamienic przy ul. Ratuszowej albo 11 Listopada. Słoweński architekt i urbanista Max Fabiani w przygotowanym przez siebie na zlecenie rady miejskiej planie regulacji urbanistycznej miasta postulował przykrycie Niwki i budowy ulicy z prawdziwego zdarzenia. Postulat ten zrealizowano częściowo, na odcinku od rzeki Białej do ul. Ratuszowej, w 1916 r. Wtedy też zaczęła się zmieniać zabudowa ulicy, stopniowo wyburzano wiejską zabudowę budując w jej miejscu secesyjne oraz funkcjonalistyczne kamienice i budynki użyteczności publicznej. Odcinek, którego nie zakryto także zmienił swój charakter - umocniono brzegi, wybetonowano chodniki, powstały kładki. W 1974 r., podczas wielkiej przebudowy układu komunikacyjnego Bielska-Białej, zbudowano most na Białej łączący ulicę z pl. Smolki oraz przykryto Niwkę aż do pl. Opatrzności Bożej. Stara parterowa zabudowa zachowała się do dziś tylko na odcinku między ul. Dmowskiego a pl. Opatrzności Bożej.

Kościół Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej  to zabytkowy kościół znajdujący się w dzielnicy Biała Krakowska, przy pl. Opatrzności Bożej.

W 1708 r. pierwszy burmistrz Białej i najbogatszy wówczas kupiec, handlujący płótnem – Baltazar Damek – ufundował w tym miejscu kaplicę otoczoną do 1790 r. cmentarzem. Powstała ona w miejscu krzyża, który Damek postawił po tym, jak cudem uniknął śmierci z rąk szwedzkiego żołnierza.

Obecny kościół powstał w latach 1760–1769 według projektu Jana Józefa Polaczka przez Gotfryda Bergera i Jana Fiebera. Świątynię ufundował starosta lipnicki hr. Alojzy Fryderyk Brühl syn Henryk von Brühl dla bialskiej placówki zakonu jezuitów, przeprowadzających w tym czasie misję nawracania miejscowych ewangelików na katolicyzm. Do 1773 r., kiedy zakon skasowano, kościołowi patronował św. Ignacy Loyola, potem nadano mu obecne wezwanie.

Pierwotnie kościół składał się z kwadratowej nawy z dwoma małymi wieżami. W XIX w. został dwukrotnie przebudowywany. W latach 1849–1850 dobudowano drugą część nawy, galerie boczne oraz prezbiterium. Obecny wygląd świątynia zawdzięcza przebudowie z lat 1886–1887 według projektu Emanuela Rosta. Wówczas podwyższono wieże, poszerzono chór muzyczny i zmieniono wygląd fasady, przydając jej zegar wieżowy. Kościół reprezentuje styl późnobarokowy.

Wyposażenie świątyni pochodzi z II poł. XVIII w. Jego elementy najsłynniejsze elementy to rokokowa ambona w kształcie łodzi św. Piotra, płynącej pod znakiem krzyża, z Jonaszem w pysku ryby, a także chrzcielnica ze sceną chrztu Jezusa w rzece Jordan oraz postacią Boga Ojca w otoczeniu aniołów.

Drewniany, neobarokowy ołtarz główny powstał w II połowie XIX wieku. Znajduje się w nim obraz „Cudowne rozmnożenie chleba”.

nieistniejąca synagoga znajdująca się w Białej Krakowskiej, w dzielnicy Lipnik, przy skrzyżowaniu dzisiejszych ulic: Krakowskiej i Kazimierza Wielkiego.

Została zbudowana w 1889 r. według projektu Karola Korna. 22 września tego samego roku w obecności władz lokalnych i duchowieństwa nastąpiło jej otwarcie. Uroczyste przemówienie wygłosił rabin Nathan Glaser.

Murowany budynek wzniesiono na planie prostokąta w stylu neoromańsko-mauretańskim. Na fasadzie synagogi znajdowała się wysoka arkada z portalem wejściowym i rozetą oraz neoromański ryzalit z galeryjką arkadową. Półokrągłe zakończone okna budynku, znajdujące się zarówno na fasadzie i elewacjach bocznych, posiadały mauretańskie łuki nadokienne. Wewnątrz, we wschodniej części znajdowała się trójnawowa główna sala modlitewna nakryta stropem kasetonowym, którą z trzech stron otaczały galerie dla kobiet wspartych na rzędzie filarów. Wchodziło się na nie przez osobne klatki schodowe. Salę główną poprzedzał przedsionek, nad którym wznosiła się kopuła na wysokim bębnie. Do ściany wschodniej dostawiona była apsyda, w której mieścił się Aron ha-kodesz. Podczas II wojny światowej, 14 września 1939 r. świątynia została spalona, a jej zgliszcza następnie wyburzone.

Dom Korna to wspaniały przykład neorenesansowego budownictwa mieszkalnego w typie włoskiego pałacu miejskiego. Kamienicę tę, która znajduje się przy ulicy Mickiewicza 21, zbudowano w latach 1882-1883. Warto wspomnieć, że Karol Korn należał do najsłynniejszych budowniczych i architektów Bielsko-Białej, zaprojektował i wybudował wiele budowli na terenie Śląska Austriackiego oraz Galicji.

Ulica 3 Maja to jedna z głównych i ważniejszych dróg Bielska-Białej. Na przestrzeni wieków nosiła nazwę m.in. ulicy Franciszka Józefa czy np. Włodzimierza Lenina. Cennymi zabytkami usutuowanymi przy ulicy są zabytkowe, trzypiętrowe kamienice mieszczańskie zbudowane w latach 1890-1913. Kamienice te w większości należały do fabrykantów bielskich, a ich architektura nawiązywała do neorenesansu jak np. hotel President, czy też kamienica Patria. Głównym architektem i budowniczym kamienic przy ulicy 3 Maja był Karol Korn. Pod koniec XIX wieku uruchomiono tutaj dwie linie tramwajowe, a po 1927 roku ulicą jeździły pierwsze autobusy.